Bitwa pod Domanowem – 80 rocznica – 13.09.2019

13 września 1939 roku w okolicach wsi Domanowo doszło do największej bitwy stoczonej przez żołnierzy 9 PSK z doborowymi oddziałami niemieckimi. Rozpoczęła się ona o godz. 9 natarciem Niemców od strony Brańska. Godzinę później nastąpił kolejny atak od strony Wysokiego Mazowieckiego. Niemcom nie udało się przełamać polskiej obrony, więc o godz. 11 rozpoczyna się kolejny atak, tym razem wsparty ogniem artyleryjskim. Pomiędzy godz. 12 a 15 polscy żołnierze odpierają kolejne niemieckie ataki. Dopiero dwa jednoczesne ataki Niemców po godz. 15 zdecydowały o wyniku bitwy. Jedynie dzięki baterii dowodzonej przez kpt. Bronisława Przyłuskiego z 14. Dywizjonu Artylerii Konnej, która zniszczyła 3 niemieckie czołgi, udało się uratować pułk przed całkowitą zagładą. Wieczorem oszacowano straty. W bitwie pod Domanowem zginęło około 140 żołnierzy i oficerów. Z powodu strat zreorganizowano pułk. Z czterech szwadronów utworzono trzy. W bitwie pod Domanowem zginął między innymi por. Izydor Kołakowski, dowódca szwadronu. Jego imię nosi miejscowa szkoła podstawowa.
I właśnie w tej szkole 13 września 2016 roku delegacja naszej GRH miała zaszczyt uczestniczyć w uroczystościach upamiętniających tamte pełne bohaterstwa dni. Uroczystości te poprzedziła Msza Święta odprawiona w kościele parafialnym a na miejscowym cmentarzu złożono hołd pochowanym tam poległym żołnierzom 9 PSK. Dzięki organizatorom mieliśmy szansę, by po raz kolejny z zadumą pochylić czoła przed bohaterami, dzięki którym możemy dziś z dumą być tymi, którymi jesteśmy.
Cześć ich pamięci!

Powrót

75 rocznica bitwy 9 Pułku Strzelców Konnych Armii Krajowej z Niemcami w rejonie Osowe Grzędy – 8 września 2019r.

Uroczystości rocznicowe rozpoczęły się Mszą Świętą w kościele pw. Narodzenia Najświętszej Marii Panny w Rajgrodzie. Dalsza część obchodów miała miejsce przed pomnikiem poległych i zamordowanych na Grzędach, na terenach Biebrzańskiego Parku Narodowego. Właśnie niedaleko tego miejsca, 75 lat temu okrążone oddziały partyzanckie 9 Pułku Strzelców Konnych Armii Krajowej z Grajewa stoczyły swoją ostatnią krwawą bitwę w okupowanej Polsce. Oddano cześć bohaterskim żołnierzom walczącym z niemieckim okupantem . Wysłuchano wystąpień zaproszonych gości, zabrzmiał apel pamięci a Kompania Honorowa oddała salwę honorową. Uroczystości zaszczycili swoją obecnością członkowie rodzin poległych żołnierzy AK , przedstawiciele organizacji kombatanckich, władz samorządowych, służb mundurowych, żołnierze Wojska Polskiego, posłowie, leśnicy, harcerze oraz mieszkańcy okolicznych miejscowości. Pod obeliskiem złożono wiązanki kwiatów i pamiątkowe znicze.
Jako spadkobierców tradycji partyzanckich 9 PSK AK , również i my uczciliśmy pamięć naszych bohaterów.

Powrót

„Obrona Poczty Polskiej w Gdańsku -1939” – Piła -1.09.2019

Pierwszego września 1939 roku, na Placu Heweliusza w Gdańsku, rozegrał się dramat nazwany później przez historyków „Obroną Poczty Polskiej”. Nie wszyscy sobie zdają sprawę, że wraz z pierwszą kanonadą z niemieckiego pancernika Schleswing-Holstein na Westerplatte ,o godzinie 4:45 rozległy się również pierwsze strzały oddane przez pododdziały SS-Heimwehr Danzig w kierunku polskiego budynku pocztowego. Do obrony tego małego skrawka ojczyzny przystąpili polscy pocztowcy. Z nadzieją na szybką odsiecz , przez cały dzień bohatersko walczyli z kilkukrotnie silniejszym agresorem. Niestety ale pod koniec dnia , na skutek między innymi podpalenia budynku przez oddziały niemieckie, obrońcy Poczty Polskiej skapitulowali. Wielu poległa w czasie walki. Część została rozstrzelana zaraz po kapitulacji . Większość z nich, niesprawiedliwie osądzona przez hitlerowskie sądy , niewiele później została zamordowana. Tylko pięcioro zdołało przeżyć wojnę i jako naoczni świadkowie zdali relację z tych dramatycznych wydarzeń.
80 lat później, 1 września 2019 roku, mieszkańcy Piły upamiętnili ten bohaterski czyn obrońców Poczty Polskiej . Formą pamięci była inscenizacja przedstawiająca sceny walki o polski budynek pocztowy. Ostrzał gmachu przez żołnierzy niemieckich robił duże wrażenie swoim realizmem. Licznie zgromadzeni mieszkańcy miasta mogli również oglądać w akcji nasz kfz 13 , który wcielił się w samochód pancerny Steyer ADGZ, będący ówcześnie na wyposażeniu gdańskiego SS.

Powrót

„Policjanci w obronie Ojczyzny w 1939 roku” – Kuligów – 24.08.2019

24.08.2019 w Kuligowie odbyło się widowisko historyczne obrazujące walki z września 1939 roku. Była to próba rekonstrukcji walk nad Pilicą , jakie stoczyła Armia Polska w dniach 2-7 września 1939 roku. Broniące przepraw między Nowym Miastem a Białobrzegami, Wojsko Polskie wspomogła 3 Kompania Grupy Rezerwy Policyjnej z Golędzinowa pod dowództwem aspiranta Jana Piwnika, późniejszego kapitana Wojska Polskiego, Cichociemnego i partyzanta o pseudonimie „Ponury”. Kilkutysięczna publiczność miała okazję obejrzeć inscenizację przedstawiającą zacięte zmagania żołnierzy polskich i policjantów II Rzeczpospolitej z przeważającymi siłami Wehrmachtu usiłującymi przeprawić się przez rzekę Pilicę. Mimo ogromnej przewagi wroga w sprzęcie i ludziach, mimo nalotów bombowych i ostrzału artyleryjskiego, oddziały polskie dzielnie broniły przez kilka dni swych pozycji. Świetny scenariusz , wysoki kunszt rekonstruktorski , dużo techniki wojskowej i efektowna pirotechnika , sprawiła że według znawców tematu będzie to prawdopodobnie jedna z lepszych rekonstrukcji wrześniowych tego roku . Wystawiając nasz samochód pancerny kfz 13 , byliśmy cząstką tego widowiska.
Nadbużańskie klimaty oraz gromkie brawa licznie zgromadzonej publiczności, dopełniły całości i sprawiły, że chciałoby się tu wrócić za rok.

Powrót

Chcesz zobaczyć stare wpisy?
Zajrzyj do ARCHIWUM